Page 25 - SHMA 17. Sayı
P. 25
SERBEST YAZI
BİR FANZİNCİNİN
GÖZÜNDEN
TOPLUMDA
FANZİN
HAREKETLİLİĞİ
ZEYNEP NALBANTOĞLU* *
Ben Zeynep Nalbantoğlu. İstanbul'da doğdum.
Arkadaşlarımla birlikte "Hayal Meyal Hikâyeler" adlı
ortak bir hikâye kitabı kaleme aldık. Rabarba isimli
fanzin ekibinde bulundum. İstinye Üniversitesi Türk
Kitle kültürü ve popüler kültür toplumu ciddi ölçüde Dili ve Edebiyatı bölümünde son sınıf öğrencisiyim.
etkilerken karşıt kültür ve alt kültür ise hâliyle geri
Edebiyat, sosyoloji, sanat ve sosyal hizmet
plandadır. Karşıt ve alt kültür sesini topluma (biraz alanlarında kendi çapımda denemeler kaleme alırım.
da olsa) duyurması, fikirlerini yayması için alternatif
medya araçlarına ihtiyaç duyar. İşte bu noktada
fanzin (özellikle gençler için) pratik, rahat ve
ekonomik bir imkân olur. Yani, toplumda “yeraltı edebiyatı” ve “sokak edebiyatı” diye de tabir
ötekileştirilen, karşıt kültüre sahip olan, toplum edilebilir. Bunun sebeplerinden biri resmiyetten,
baskısı altında kalan, sansüre uğratmadan özgürce kuralcılıktan uzak olması, yine toplumsal açıdan
görüşlerini beyan etmek isteyen gruplar ve sadece tamamıyla bireylerin dertlerine, toplumsal sıkıntılara
kendilerine ait bir ürün ortaya çıkarmak isteyenler rahatlıkla, kısıtlama yapmadan değinilmesidir. (Bu
tarafından tercih edilir. cümlede kullandığım yeraltı edebiyatı deyişi siyasal
değil, sosyal (dışlananlarla ilgili) bir içerikte
Fanzin kelimesi etimolojik olarak incelendiğinde söylenmiştir.)
İngilizcede “fanatic” (bazı kaynaklara göre “fan
(taraftar)” veya “fantasy (fantezi)”) ve “magazine” Fanzin, dünyada ilk kez 1920-30 yıllarında ABD’de
kelimelerinin kısaltmaları birleştirilerek oluşturulan bilimkurgu meraklıları tarafından çıkartılmıştır. Ancak
“fanzine”, Türkçede “fanzin” olarak ifade edilir. fanzinin genel özellikleri, formatı 1970’li yıllardan
İşlenen konular, tercih edilen tarz, kaleme alanların itibaren oluşmuştur. Türkiye’de ise 1990’lı yılların
statüsü vesaire göz önünde bulundurulduğunda başlarından itibaren çıkartılıp giderek yayılmıştır.
SAYFA 24 • SOSYAL HİZMET MAGAZİN • SERBEST YAZI • EYLÜL 2022 • 17. SAYI
